آیت الله العظمی و علامه بزرگ ، فیلسوف ، طبیب ، ادیب ، شاعر فارسی ، خوشنویس و جامعه الاطراف المعارف الاسلامیه لقمان عصر و افلاطون دوران میرزا عمادالدین محمد حکیم ابوالخیر بافقی فرزند عبدالله معروف به عماد حکیم از دانشمندان و فلاسفۀ منقول و معقول سده یازدهم قمری در بافق به دنیا آمد . پدرش از علما و فرزند مهدی بافقی نجفی معروف به کتاب خوان بود . از تحصیلات وی اطلاع چندانی در دست نیست ، ولی در بزرگی و احاطه علمی او همین بس که وی به « لقمان عصر » و « افلاطون دوران » ملقب شده بود . صاحب تراجم الرجال او را « عالم کبیر ، جامع للفنون العلمیه ، الکمالات الصوریه و امعنویه ، مرموق المکافه بین العلما و الافاضل معرفی کرده که علمای شیعه و سنی از محضرش بهره مند بودند و در انواع خط سرآمد خوشنویسان بود . وی در طول 5 سالی که در نجف اشرف بود هر روز 15 مجلس درس تشکیل می داد . از بیش از 30 تن از دانشمندان و علمای بزرگ شیعی همانند فیض کاشانی ، آقا حسین خوانساری ، محقق سبزواری ، فخرالدین طریحی ، محمدصالح مازندرانی ، خلف العطاوی النجفی ، عبدعلی الخمایسی النجفی ، میرمرتضی قلی بختیاری ، بهاالدین محمد النباطی ، سیدمحمود الحسینی ، محمد الکاظمی ، میرابوطالب الحسینی ، میرزا اسدالله جواهری ، سیدمحمد علی الحسینی ، سیدعلیرضا الحسنی الحسینی ، رفیع الدین قاینی ، میرمحمد سعید کوهپایه ای ، شیخ ناصر کربلایی ، آل کمونه و دو تن از علمای اهل تسنن به نامهای فاضل ذکی ملاحسن دیار بکری فرزند ملا شریف و ملا محمد چلبی اسلامبولی مشهور به طاشچی زاده به سال 1071ق – 1039 خ اجازه اجتهاد داشت که در مورد کمتر مجتهدی متصور است .

در اجازه اجتهاد مزبور که علامه طهرانی نسخه ای از آنرا نزد آقانجفی تبریزی رویت نموده ، چنین آمده :

« ان الفاضل الکامل الشهیم الالمعی العادل العاقل الذکی المتقی ، لقمان الحال ، فلاطون الکمال ، العلامه الفهامه ، الحاوی للفروع الاصول الجامع معقول و المنقول ، سلطان المدققین ، برهان المحققین …. او برای پرهیز از مصرف سهم امام آنچه از کتابت قرآن مجید و سایر درآمدهای شخصی به دست می آورد خرج زندگی می کرد . در سیر مراحل سلوک عرفانی به گوشه نشینی و عبادت و زهد روی آورده بود و از معاشرت و هم صحبتی با مردم عامی پرهیز داشت.

تألیفات وی به زبان عربی و فارسی با مفاهیم سنگین و رعایت صنایع لفظی به ویژه صنعت سجع بوده و به شرح زیر می باشد :

*  مصفاء الحیاه در اصول دین به سال 1067 ق – 1035 خ که نسخه ای از آن نزد سیدمحسن قزوینی بوده است .

* المجریات به نظم در 39 باب در موضوع پزشکی و علوم غریبه که نسخه ای از آن به خط نستعلیق به سال 1261ق – 1223 خ در کتابخانه گنج بخش پاکستان موجود است .

* اثبات الواجب

* قانون العصمه

* عین الحیاه

* عین الحکمه

* بیضه البیضا

* در بحر الحیاه

* معلمه میزان

* حل احادیث

* قبه بیضا

* پنجه آفتاب

* تحفه دردانه

* چشمه خضر